سازمان بهداشت جهانی سلامت را حق همه مردم دانسته و بیان می کند که سلامتی عبارت است از یک حالت رفاه کامل جسمی، روانی، اجتماعی و تنها به نبود بیماری یا ناتوانی اطلاق نمی شود. همچنین بهره مندی از بالاترین استانداردهای قابل دسترسی سلامت یکی از اساسی ترین حقوق هر انسان بدون در نظر گرفتن نژاد، مذهب، اعتقادات سیاسی، شرایط اقتصادی یا موقعیت اجتماعی او می باشد. سلامتی یکی از محورهای عدالت و توسعه جوامع در تمام ابعاد به شمار می رود. در این راستا دولت ها وظیفه دارند ایمنی و سلامت مردم را در سطح محل زندگی افراد تامین بکنند.
در زندگی، عوامل مختلفی سلامت مردم را در معرض خطر قرار می دهد. دردهه های اخیر طیف بیماری و مرگ در بسیاری از کشورها تغییر کرده و یکی از علل عمده مرگ و ناتوانی در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه آسیب های ناشی از حوادث (ترافیکی و...) می باشد.آسیب ها (Injuries ) به عنوان یک چالش مهم جهانی شناخته شده است. هر ساله آسیب ها موجب مرگ حدود 5 میلیون نفر یا به عبارتی 9% از مرگ ها را می شوند. می توان گفت هر 6 ثانیه یک نفر در جهان در اثر آسیب جان خود را ازدست می دهد. 24% این مرگ ها ناشی از حوادث ترافیکی، 18% حوادث غیرعمد، 16% خودکشی و 14% ناشی از افتادن می باشد.حوادث رانندگی یکی از عواملی است که موجب آسیب می شود و هشتمین علت مرگ در جهان میباشد. همچنین حوادث رانندگی اولین عامل مرگ در گروه سنی 29-15 سال به شمار می آید .در ایران، آسیب های رانندگی به عنوان عامل سوم مرگ شناخته شده که عامل بیش از 32000مرگ در سال 2012 معرفی شده است. همچنین 7% از مرگ کودکان زیر 5 سال در سال 2013 در ایران ناشی از حوادث رانندگی بود.
از طرفی گسترش روز افزون بیماری های مزمن از جمله بیماری های قلبی عروقی- بیماری های تنفسی، سرطان ها و دیابت موجب کاهش کیفیت زندگی افراد در جامعه ایران شده است. این بیماری ها عمدتا با سبک زندگی افراد وابسته است. بیماری های قلبی عروقی، سرطان ها و سوانح و حوادث به عنوان سه عامل اصلی مرگ در ایران می باشند. همچنین 75% مرگ ها در استان آذربایجان شرقی ناشی از 4 عامل بیماری های قلبی عروقی، سرطان ها، بیماری های تنفسی و سوانح و حوادث می باشد. بنابراین برای کاهش آسیب ها وجود برنامه ای برای کاهش آسیب ها و ارتقای سلامت و ایمنی عمومی در جوامع ضروری به نظر می رسد.
در دهه های اخیر فعالیت های بسیاری در راستای ارتقای سلامت و ایمنی عمومی در شهرها صورت گرفته است که از شاخص ترین آن ها می توان به برنامه جامعه ایمن (Safe community ) و شهر سالم (Healthy city ) سازمان بهداشت جهانی اشاره کرد. اجرای این برنامه ها در شهر متکی بر مشارکت شهروندان و همکاری مدیران شهری (همکاری بین بخشی) و نهادهایی است که در زمینه تامین سلامت و ایمنی شهروندان فعالیت می کنند.
دو برنامه جامعه ایمن و شهر سالم برنامه هایی تایید شده از سوی سازمان بهداشت جهانی می باشند که در اکثر کشورها به صورت جداگانه اجرا می شود. هر دو برنامه به عنوان یک فرایند در نظر گرفته می شوند تا دستیابی به شاخص هایی مشخص از ایمنی و سلامت. به عبارتی، موفقیت اجرای این دو برنامه در دستیابی به شاخص های نهایی ایمنی و سلامت نیست بلکه برقراری فرایندهایی برای همکاری بین بخشی در راستای ارتقای ایمنی و سلامت، حمایت و تعهد سیاسی به عنوان شاخص های موفقیت معرفی شده است. دانشگاه علوم پزشکی تبریز اقدام به طراحی یک مدل تلفیقی از این دو برنامه با عنوان جامعه ایمن و مروج سلامت نموده است که با حمایت های استانداری آذربایجان شرقی، فرمانداری شهرستان اسکو و همت شهرداری سهند در شهر جدید سهند اجرا می شود. دبیرخانه علمی این پروژه در محل شبکه جامع و همگانی سلامت شهرستان اسکو دایر شده است و با همکاری مرکز بین المللی حمایت از جوامع ایمن (ISCSC ) هدایت علمی پروژه را برعهده دارد. این برنامه به دنبال ایجاد یک جامعه ایمن و سالم برای یک زندگی شاد و سالم می باشد که امید است با مشارکت تمام سازمانها و شهروندان عزیز به این هدف نائل آییم. این پروژه برمبنای مشارکت بین بخشی برنامه ریزی شده است و با استراتژی های توانمندسازی و مشارکت مردم و برنامه ریزی بلند مدت به دنبال دستیابی به اهداف زیر می باشد:
1) ایجاد بستر همکاری بین بخشی برای ارتقای ایمنی و سلامت
2) افزایش آگاهی، ایجاد نگرش مثبت، توانمندسازی و اصلاح سبک زندگی ساکنان شهر جدید سهند
3) ارتقای دسترسی مردم به خدمات بهداشتی درمانی
4) کاهش خطرات و تصادفات ترافیکی در محدوده شهر جدید سهند
5) کاهش آسیب های اجتماعی در شهر جدید سهند
6) ایجاد محیط پشتیبان (ایمن و سالم) برای زندگی مردم
دبیرخانه علمی پروژه جامعه ایمن و مروج سلامت سهند